Summertime

Julianapark Utrecht, de laatste dag van de hittegolf en de eerste dag van mijn vakantie. Na weken droogte nu stromende regen. De dj draait Summertime. Wij, de bezoekers, dansen vrolijk op het natte gras, mooie zomerpakjes verpakt in roze plastic. De stemming is uitgelaten, ik voel me vrij, echt vríj. And the living is easy klinkt het uit de boxen. Ja, zo voelt het. Hoe komt het toch, mijmer ik, dat ik me juist nú zo goed voel. Ik besef dat dit vooral komt omdat ik na een jaar hard werken nu eindelijk vakantie heb. Vrije tijd na werken is als regen na een hittegolf.

Ik denk aan mijn patiënten, zojuist heb ik een folder gekregen voor een symposium. Zin in zo'n leven is het thema. Een symposium over de invulling van het leven wanneer je afhankelijk bent van psychiatrische zorg. Ypsilon organiseert het (congresypstwente@ypsilon.org). Over de keten van lege zondagen, zoals het thema eerder in het nieuws kwam. Als ik er bij stil sta voel ik beklemming. Zonder werk of wezenlijke verantwoordelijkheden ben je nooit vrij, nooit écht vrij. Wat moet dat moeilijk zijn! Vastgeketend in een soort puberrol: ruim je kamer op, zou je niet eens douchen?, kom je aan tafel?, hier zijn je pillen, dit is tegen de afspraken en dat weet je... Dat maakt je kleiner en kleiner. Als je altijd vrij bent, ben je nooit vrij.

Wat ons rest is beschaving staat er op een spandoek dat voor het podium hangt. Wat ons rest is beschaving ja. Hoe zou dat eruit zien als we ons gingen bekommeren om de zin in het leven van onze patiënten? Samen op zoek gaan naar verantwoordelijkheden denk ik. Ondanks wanen, stemmen en stemmingen is iemand ook nog een mens. Een mens die zoekt naar een zinvol bestaan. En daar hoort verantwoordelijkheid bij. Niet de puberverantwoordelijkheid voor het opruimen van je kamer. Maar verantwoordelijkheid waar je groot van wordt, voor iets of iemand nodig zijn. Voor een hond of hamster, voor de gemeenschappelijke ruimte, voor de tuin, voor wat dan ook. Ik denk dat we soms te veel, maar vaak ook te weinig van onze patiënten vragen. Er is veel begeleiding nodig om verantwoordelijkheden op maat te zoeken, te vinden. Ypsilon, de familievereniging kaart het thema zingeving aan. Toch is dit natuurlijk ook een verpleegkundige verantwoordelijkheid. Ypsilon nodigt ons, hulpverleners, uit om dat samen te doen.
Vrij kunnen zijn omdat je werkt, los kunnen zijn omdat je vaak vast zit. De euforie die ik voel als ik mezelf en de anderen in het park als jonge en oude hippies op blote voeten in het gras zie springen. Doornat, want het plastic is ondanks de stromende regen op een hoop gegooid. Ik zou het iedereen gunnen.

De vakantie is inmiddels voorbij, er is een groot verlangen naar de volgende vakantie, een volgende hittegolf. Maar nu eerst wérken!